We werken met zorg en aandacht aan het beeldmateriaal dat we ontwikkelen. We vinden het belangrijk dat je weet hoe het gebruiken van beeldmateriaal dat wij hebben ontwikkeld werkt.
Een opdrachtgever krijgt van ons een licentie, het gebruiksrecht, voor het gebruiken van het beeldmateriaal dat wij voor een bepaalde communicatiedrager hebben gemaakt. Een licentie geeft de opdrachtgever, de licentienemer, het recht op het gebruik van het beeldmateriaal voor een omschreven periode en communicatiedrager.
Als we geen licentie hebben afgegeven dan geldt het gebruiksrecht van het door ons ontwikkelde illustratieve beeldmateriaal voor onbepaalde tijd (eeuwigdurend), beperkt tot de communicatiedrager, uitgave of editie zoals omschreven op de factuur in onbeperkte oplage.
Lees hier meer ins en outs over het gebruik van beeldmateriaal, auteursrecht en licenties. Dit zijn algemene voorwaarden die, vanaf februari 2022, van toepassing zijn op onze overeenkomsten waarin het ontwikkelen van illustratief beeldmateriaal centraal staat.
november 2022, versie 1.5
Een licentie
Wat is auteursrecht?
‘Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.’
Dit staat in artikel 1 van de Auteurswet. Hiermee wordt bedoeld dat alleen de maker de door hem gemaakte kunstwerken mag publiceren en reproduceren. Anderen moeten toestemming vragen aan de maker als ze zijn werk willen gebruiken.
De maker mag dus bepalen of hij/zij iemand toestemming geeft om zijn werk te gebruiken – en zo ja, onder welke voorwaarden. De maker heeft dus niet alleen recht op vergoeding van zijn uren, maar ook op een vergoeding voor het gebruik van zijn ontwerp. Die toestemming, al dan niet gebonden aan bepaalde voorwaarden, heet een licentie.
Een licentie
Wij (Studio nen-ontwerp) werken met zorg en aandacht aan het beeldmateriaal dat we ontwikkelen. Een opdrachtgever krijgt een licentie voor het gebruiken van het beeldmateriaal dat wij voor een bepaalde communicatiedrager hebben gemaakt. Een licentie is het recht om het beeldmateriaal (zoals een illustratie, schema, grafiek of infographic) te gebruiken voor een specifieke communicatiedrager (zoals een brochure). Er kunnen meer voorwaarden zijn, zoals de periode waarvoor recht op het gebruiken van het beeldmateriaal geldt. Een licentie is een op maat gemaakt gebruiksrecht, dat de opdrachtgever de gebruiksmogelijkheden geeft die hij nodig heeft.
Als een opdrachtgever ons werk wil gebruiken voor andere communicatiedragers, is het belangrijk contact met ons op te nemen. Wij maken dan een aanvullende licentieovereenkomst met het gewenste gebruiksrecht.
Aan het begintraject van een opdracht bespreken we vaak al specifieke voorwaarden. Vaak is de uiteindelijke communicatiedrager op dat moment nog niet bekend, daarom is het niet altijd mogelijk het gebruiksrecht vooraf te beschrijven. Het gebruiksrecht van het beeldmateriaal beschrijven we op de factuur en, indien van toepassing, op een eerder moment in de opdrachtbevestiging. Bij uitgebreidere licenties maken we een licentieovereenkomst, waarin het gebruiksrecht van het beeldmateriaal staat beschreven.
Als we geen licentie hebben afgegeven dan geldt het gebruiksrecht van het door ons ontwikkelde illustratieve beeldmateriaal voor onbepaalde tijd (eeuwigdurend), beperkt tot de communicatiedrager, uitgave of editie zoals omschreven op de factuur in onbeperkte oplage.
Een licentie is niet overdraagbaar: de licentienemer mag de gebruiksrechten niet overdragen, doorverkopen of doorgeven aan derden.
Waarom een licentie
Wij werken met licenties omdat de economische waarde van een illustratie of infographic niet (altijd) uit te drukken is in de besteedde uren. De waarde van het gemaakte werk wordt daarom ook in rechten uitgedrukt. Licenties komen voort uit het exploitatierecht van de auteursrechthebbende (de licentiegever: Studio nen-ontwerp). Dat betekent dat alleen de licentiegever het recht heeft om het door haar gemaakte werk openbaar te maken. Daarnaast heeft de licentiegever de keuze of haar werk verveelvoudigd mag worden.
Aanvullende licentie
Als een opdrachtgever (licentienemer) het beeldmateriaal wil gebruiken voor een andere communicatiedrager, dan geven we daar een aanvullende licentie voor af. Aan een aanvullende licentie kunnen licentiekosten zijn verbonden. Waar het beeldmateriaal terecht komt (medium), hoe lang of hoe vaak het gebruikt wordt (duur) en hoe het gebruikt wordt (aard) zijn de waarden die, met de exclusiviteit, de licentieprijs bepalen. De richtlijn is dat de licentieprijs hoger is voor meer zichtbaar (profilerend) gebruik; lager voor minder zichtbaar (‘lokaal’) gebruik.
Reikwijdte van de licentie
Als een opdrachtgever (licentienemer) het beeldmateriaal wil gebruiken voor een andere communicatiedrager, dan geven we daar een aanvullende licentie voor af. Aan een aanvullende licentie kunnen licentiekosten zijn verbonden. Waar het beeldmateriaal terecht komt (medium), hoe lang of hoe vaak het gebruikt wordt (duur) en hoe het gebruikt wordt (aard) zijn de waarden die, met de exclusiviteit, de licentieprijs bepalen. De richtlijn is dat de licentieprijs hoger is voor meer zichtbaar (profilerend) gebruik; lager voor minder zichtbaar (‘lokaal’) gebruik.
Een licentie geldt voor de Nederlandse markt: voor extra talen aanvullend op de initieel gebruikte taal is een aanvullende licentie van toepassing. Voor online gebruik geldt dat het beeldmateriaal gebruikt mag worden op Nederlandstalige websites of websites met een .nl extensie. Zie voor aanvullende informatie het kopje ‘Online gebruik | Facebook’.
Prijsafspraken
De meeste licenties kennen een eenmalige vergoeding die met de eindfactuur wordt afgehandeld. Maar voor sommige licenties worden er toekomstige prijsafspraken gemaakt. In die gevallen kan het zijn dat we nadien, éénzijdig, een prijsverhoging/-correctie doorvoeren. We baseren de stijging op factoren als inflatie, onze expertise en dienstverlening. We voeren maximaal één keer per jaar een prijscorrectie door voor onze licenties en overige tarieven.
Rechten
Gebruiksrecht, geen alleenrecht
Opdrachtgever/licentienemer heeft met het gebruiksrecht (de licentie) niet het alléénrecht op de illustraties: Studio nen-ontwerp doet geen afstand van haar (auteurs)rechten. Studio nen-ontwerp blijft eigenaar van het getekende materiaal en geeft de licentienemer het recht op gebruik hiervan, voor het gebruik zoals omschreven in de licentieovereenkomst. Licentienemer mag de illustraties niet doorverkopen of doorgeven aan derden.
Persoonlijkheidsrecht
Naast auteursrecht bestaat er ook persoonlijkheidsrecht. Persoonlijkheidsrechten van de maker kunnen niet worden overgedragen (en moeten gerespecteerd worden). Op basis van persoonlijkheidsrecht kan de maker zich verzetten tegen wijzigingen, verminking of aantasting van het ontwerp; ook is er recht op naamsvermelding.
Gebruik van beeldmateriaal
Licentienemer heeft het recht op het gebruik van het door Studio nen-ontwerp ontwikkelde beeldmateriaal (zoals illustraties en infographics), voor het gebruik zoals omschreven in de licentieovereenkomst. De illustraties of infographics mogen alleen in zijn geheel en in originele verhouding worden gebruikt (zoals het door Studio nen-ontwerp aangeleverde bestand). Het is niet toegestaan het beeldmateriaal aan te passen, samen te voegen, uit te snijden of uit te kaderen.
Aanpassingen
Wijzigingen
Studio nen-ontwerp besteedt veel zorg en aandacht aan een juiste opbouw van haar illustraties en infographics. Als licentienemer behoefte heeft aan een andere opbouw of uitsnede, of aan elementen uit een illustratie/infographic (zoals een karakter of icoon), dient contact te worden opgenomen met Studio nen-ontwerp. Het is licentienemer (of een derde partij) niet toegestaan wijzigingen in het door Studio nen-ontwerp gemaakte beeldmateriaal aan te brengen. Ook wijzigingen in tekst, inclusief vertalingen, mogen alleen door Studio nen-ontwerp worden uitgevoerd. Alleen op deze manier kunnen we de technische en inhoudelijke kwaliteit waar we voor staan waarborgen.
Beeldmateriaal dat Studio nen-ontwerp heeft gemaakt voor een bepaalde communicatiedrager is niet één-op-één te gebruiken voor een andere type drager. Het kan zijn dat een infographic voor een ander medium anders opgebouwd moet worden. Indien nodig maken we het beeldmateriaal geschikt voor aanvullend gebruik. De uren die we aan deze werkzaamheden besteden, brengen we in rekening. Daarnaast kan een aanvullende licentieprijs van toepassing zijn.
Niet-exclusieve licentie
Studio nen-ontwerp is vrij het door haar getekende beeldmateriaal te gebruiken voor eventuele andere doeleinden of te exploiteren in welke vorm dan ook. We streven ernaar het beeldmateriaal niet exact hetzelfde te gebruiken voor andere opdrachten of opdrachtgevers, maar we hergebruiken wel elementen. Indien mogelijk zorgen we voor een andere weergave door opbouw, vormgeving en kleurgebruik.
Materiaal
Bibliotheek met zelf getekende elementen
We werken met zorg en aandacht aan onze infographics, iconen en illustraties. Als de informatie erom vraagt, steken we extra tijd in een opdracht: we tekenen extra elementen om de informatie (nog beter) begrijpelijk te maken. Deze werkwijze maakt dat we vaak meer uren besteden aan de opdrachten dan dat we vergoed krijgen.
De enige manier waarop het voor ons werkbaar kan zijn, is dat we materiaal kunnen hergebruiken. Daarom werken we met een bibliotheek met zelf getekende elementen (zoals iconen en karakters). Indien van toepassing maken wij gebruik van elementen die in onze eigen bibliotheek staan. We gebruiken deze elementen als basis en passen deze aan voor de betreffende opdracht.
Bij elke (illustratieve) opdracht vullen wij onze bibliotheek aan met nieuw materiaal, dat we weer kunnen hergebruiken voor toekomstige opdrachten en opdrachtgevers.
Bestandstypes
We leveren de licentienemer bestanden aan die passend zijn bij de gebruiksvorm waar de licentie voor wordt verleend. Voor statische afbeeldingen leveren we één van onderstaande bestandstypes aan, tenzij anders overeengekomen in de licentieovereenkomst:
pdf voor drukwerk
Bestand opgeslagen als type PDF/x1a:2001. Dit type is standaard voor drukwerk. Hierbij wordt overbodige informatie uit de opmaak verwijderd, worden vector-elementen opgeknipt en vereenvoudigd en worden effecten zoals schaduwen omgezet naar pixels met een resolutie van 300dpi.
jpg voor drukwerk
De opmaak wordt in de afgesproken afmetingen opgeslagen als pixel-bestand van het type jpg. De kleurinstelling ‘cmyk’ wordt hierbij aangehouden voor drukwerk.
jpg of png voor scherm
Voor website of presentatie levert licentiegever een jpg of png in kleurinstelling ‘rgb’. In de gewenste afmetingen leveren we deze in een resolutie van 72dpi.
Voor andere producties, zoals web-animaties of film/video, zijn meer variaties dan hierboven benoemd mogelijk. Uitgangspunt bij alle bestanden is dat het passend is bij de gebruiksvorm en het gebruiksrecht waar de licentie voor is gegeven. Bronbestanden die worden gebruikt voor het vervaardigen van het product blijven eigendom van Studio nen-ontwerp (en worden niet verstrekt aan licentienemer).
Naamsvermelding
Naamsvermelding bij het door Studio nen-ontwerp gemaakte beeldmateriaal is verplicht, tenzij in de licentieovereenkomst anders is overeengekomen. Ook moet voor de bestanden die worden geüpload voor internet de tekst ‘studio-nenontwerp’ zijn opgenomen in de bestandsnaam.
Online gebruik | Facebook
Als licentienemer het door licentiegever gemaakte beeldmateriaal op Facebook wil plaatsen, wordt hier een apart bestand voor geleverd. Licentiegever voorziet het beeldmateriaal zichtbaar van naam (Studio nen-ontwerp), omdat Facebook volgens haar voorwaarden alle geplaatste content mag gebruiken, overdragen en verkopen aan derden, zonder daarvoor om toestemming te vragen of ervoor te betalen.
Online gebruik | embedden
Licentiegever voorziet beeldmateriaal dat online gebruikt gaat worden zichtbaar van naam (Studio nen-ontwerp), in verband met ‘embedden’ (tonen van content zonder toestemming en zonder naamsvermelding).*
* De invulling die, juridisch gezien, aan embedden wordt gegeven is dat content op een bepaalde site (A) staat en daar ook op blijft staan. Site B kan de content van site A tonen, maar de content blijft op de server van site A staan. Site B maakt dus gebruik van de server van site A. Zolang er geen sprake is van een kopie, van downloaden en weer uploaden en vergelijkbare mogelijkheden, is er juridisch gezien sprake van een embed. Het mag lijken alsof de content op site B niet ge-embed is; er is ook dan geen sprake van het schenden van auteursrechten.
Onrechtmatig gebruik
Als het door Studio nen-ontwerp gemaakte beeldmateriaal onrechtmatig wordt gebruikt, hebben we het recht alsnog het verschuldigde bedrag voor de betreffende licentie te factureren. Studio nen-ontwerp houdt als uitgangspunt de vergoeding aan die verschuldigd zou zijn als een licentie was afgegeven (en daarmee toestemming was gegeven voor het gebruik).
Niet overeengekomen gebruik
In geval van niet overeengekomen, ruimer of ander gebruik – hieronder ook begrepen wijziging, verminking of aantasting van het (voorlopige of definitieve) resultaat – heeft Studio nen-ontwerp recht op een vergoeding wegens inbreuk op haar rechten van ten minste drie maal het overeengekomen honorarium (de maakkosten). De vergoeding staat in redelijkheid en billijkheid in verhouding tot de gepleegde inbreuk; zonder dat Studio nen-ontwerp enig ander recht verliest.
Royalty’s
Royalty’s = auteursrecht = licentie
Royalty’s zijn vergoedingen voor het gebruik van ‘geestelijk eigendom’ (zoals illustraties/infographics). Het recht op vergoeding ontstaat wanneer een geestelijk eigendom door iemand anders wordt gebruikt, of er nu toestemming voor gegeven is of niet. Een andere benaming voor royalty’s is auteursrechtvergoeding, licentievergoeding of exploitatievergoeding. Het is een vergoeding om (commercieel of niet-commercieel) gebruik te mogen maken van werk waarvan iemand anders de rechthebbende eigenaar is.
Royaltyvergoeding / bestsellerbepaling
Wanneer de oorspronkelijke vergoeding niet langer in verhouding staat tot de exploitatie-inkomsten, heeft de natuurlijke maker (licentiegever: Studio nen-ontwerp) recht op een billijke vergoeding. Ook heeft Studio nen-ontwerp recht op een aanvullende billijke vergoeding als licentienemer overgaat tot een vorm van exploitatie die bij het sluiten van de licentieovereenkomst niet voorzien was. Dat geldt ook als het werk een onverwacht groot succes is en de aanvankelijk overeengekomen vergoeding niet meer in verhouding staat tot de opbrengst voor de exploitant: de ‘bestsellerbepaling’.
Als licentienemer beeldmateriaal van Studio nen-ontwerp gebruikt dat van wezenlijk belang is (gebleken) voor de promotie, de verkoop of het succes van (het product van) licentienemer, is de bestsellerbepaling van toepassing: Studio nen-ontwerp deelt dan in het succes van het ontwerp. De omvang van het gebruik of het succes bepalen (mede) de waarde. Een royaltyvergoeding/bestsellerbepaling wordt gebruikt naast een licentie.
Disclaimer
Studio nen-ontwerp heeft deze informatie met uiterste zorg opgesteld. We aanvaarden echter geen aansprakelijkheid voor nadelige gevolgen of schade, van welke aard ook, voortkomend uit gebreken in de inhoud of uit gebruik daarvan.